Người xứ Thanh đi học, đi làm mỗi lần về quê đều được bạn bè nhắc 'Nhớ mang nem ra nhé'. Món nem trở thành đặc sản hấp dẫn nhất mảnh đất này.  

Nem chua

Nem chua có độ dài hơn ngón tay, hình trụ được ưa thích nhất. Loại nem này được làm từ thịt lợn ấm mang từ lò mổ về, chưa qua nước lạnh. Thịt cho vào máy xay nhỏ rồi trộn với bì lợn cán thành sợi, thính gạo, gia vị, lá đinh lăng, tỏi, ớt và cuốn chặt bằng lá chuối hột hoặc chuối rừng. Cuốn nhiều lá chuối giúp nem ủ được kín, nhanh lên men và giữ được hương vị.

Nem chua Thanh Hóa thường gói thành hình trụ, lên men hai ngày sau là ăn được. Ảnh: Phương Hòa.

Nem chua ngon phải lên men vừa đủ độ, thịt nem săn chắc, màu sắc tươi, ăn rôm rốp chua và cảm nhận được vị giòn của bì, thơm của thính. Nem chấm với tương ớt, hòa quyện vị ngọt, chua, cay, khiến ai được thưởng thước một lần chẳng dễ gì quên được. Chiếc nem chua nhỏ bé dùng làm đồ nhắm hoặc ăn với cơm và rất thích hợp mang đi xa làm quà.

Dọc Quốc lộ 1A, vào cửa ngõ Thanh Hóa có cả trăm hàng quán bán nem. Để mua được nem ngon thì khách nên đi sâu vào thành phố, tìm đến những cơ sở có uy tín. Giá bán nem chua dao động từ 3.000 đồng - 5.000 đồng/ chiếc.

Địa chỉ mua nem: Cơ sở Thắng Tuyến: 409 Lê Hoàn, phường Ba Đình, TP Thanh Hóa; Cơ sở nem Cương Dũng: 15 Tân An, phường Ngọc Trạo, TP Thanh Hóa.

Nem thính

Thịt làm nem thính không cần xay mà được thái thớ nhỏ, trộn bì lợn cán thành sợi và rất nhiều thính gạo.
Thính gạo là nguyên liệu chủ yếu làm nên hương vị của chiếc nem thính. Ảnh: Phương Hòa.

Theo ông Đỗ Đôn Gia, người chuyên làm nem thính lâu năm ở TP Thanh Hóa thì chiếc nem ngon hay không phụ thuộc vào công đoạn rang thính. Thính rang vàng vừa chín đến có mùi thơm lừng, rang chưa chín thì thính non còn quá tay sẽ cháy mất.

Nem thính được gói to bằng nắm tay, để 2 ngày sau lên men là ăn được, không cần nướng qua lửa mà nem vẫn chín nhờ sự lên men của thính rang. Bóc hết lớp lá chuối ngoài cùng, người ăn sẽ ngửi thấy vị thính thơm lừng, đưa lên miệng cảm nhận vị bùi, dai của bì lợn và vị ngọt của thịt vừa chín đến.

Dân nhậu thường rất chuộng loại nem này vì thích hợp khi uống cùng với bia. Nem nướng ăn kèm lá sung, rau ghém và chấm nước mắm pha tỏi, ớt, đường, đu đủ, sung thái lát. Nem nướng có giá bán 12.000 đồng/ chiếc.

Địa chỉ mua nem: Cơ sở nem nướng 62 Tô Vĩnh Diện, TP Thanh Hóa.

Nem nướng

Ngoài hai loại trên thì còn có nem nướng là đặc sản của người Thọ Xuân. Công thức làm nem nướng tương tự nhưng tỷ lệ thịt nạc lớn hơn nhiều. Ngoài ra, nem thường được cuốn lá ổi vì có tác dụng hút nước tốt, giúp nem lên men đúng độ. Nem gói xong xâu lại thành từng chùm với nhau rồi treo lên.

Nem nướng có thành phần thịt nạc nhiều nhất trong ba loại nem, thịt không cần xay mà thái dọc thành thớ mỏng. Ảnh: Phương Hòa.

Khi nem chín thì phải mang đi nướng qua than hồng rồi mới ăn được. Chất keo từ những sợi bì chảy ra, nổ tí tách hòa với mùi thơm của thịt nạc, của lá chuối khiến ai ngửi thấy đều không thể cưỡng lòng. Nem được vùi trong than hồng của bếp là ngon nhất. Ngày nay, nhiều gia đình thường bỏ vào lò vi sóng quay lên hoặc nướng trên bếp ga nhưng ăn kém hấp dẫn hơn vì không có phần thịt cháy sém phía ngoài.

Nem nướng rất hợp với những món ăn ngày Tết như bánh chưng, cơm nóng hoặc thích hợp làm món nhậu.
Những chiếc nem nướng to bằng nắm tay có giá bán 10.000 đồng/chiếc.

Địa chỉ mua nem: Cơ sở Nhung Phúc, làng Mía, Thọ Diên, Thọ Xuân, Thanh Hóa.